e.sur (Ebubekir Sür)
Yazılım
Yazılım sektörü 2019 yılında 565 milyar dolarlık büyüklüğe ulaşmış ve sektörün gelecek 5 yıllık dönemde %5 oranında büyümesi beklenmektedir. Yazılım sektörü kendi başına kritik bir büyüklükte olsa da asıl etkisini kendisinden etkilenen diğer dijital ürün ve hizmetlerde göstermektedir.
Yazılım sektörünün etkilediği oyun, dijital dönüşüm, Gig Ekonomi gibi diğer sektörlerin büyüklüğü yazılım sektörünün neredeyse 4 katı büyüklüğündedir ve ortalama büyüme hızı ise yazılım sektöründen yaklaşık 3 kat daha yüksektir. Bu da günümüzde yazılım sektörünü 2,5 trilyona yakın bir büyüklükte dinamik bir sektör haline getirmektedir.
Geçmişten günümüze teknik gelişmeler, farklı şekil ve boyutlarda olmalarına karşın, dünyadaki üretimi, çalışma koşullarını ve yaşam tarzlarını temelden değiştiriyor. 18. yüzyılın sonlarında başlayan birinci sanayi devriminde üretim buhar gücü ile makineleşti, ikinci sanayi devriminde elektrik gibi farklı enerji kaynaklarının keşfi
ile seri üretim ve üçüncü sanayi devriminde elektronik ve bilgi teknolojileri ile üretim otomasyonu başladı. Tüm bu devrimlerin üzerine inşa edilen ve gelişmeye devam eden dördüncü sanayi devrimi, yeni teknolojilerle fiziksel ve dijital eksenler arasındaki sınırları kaldırarak geleneksel, sıralı değer zincirine karşı gelmektedir.
Bulut bilişim, nesnelerin interneti, yapay zeka, blok zinciri ve robot teknolojileri gibi örnekleri içeren dijital teknolojiler üstel hızla büyümekte ve böylelikle her sektör ve ülkede büyük ölçekli dönüşümleri tetiklemektedir. Birçok endüstri, dünyadaki mevcut ihtiyaçlara hizmet etmenin yeni yollarını yaratacak ve değer zincirlerini çeviklikle yeniden tasarlayacak teknolojileri bünyelerine adapte etmektedir. Bu değişim dalgası yakından incelendiğinde tüm bu teknolojilerin merkezinde yazılım tabanlı gelişmelerin yer aldığı görülmektedir. Çalışmamızda “Teknoloji” veya “Dijital” gibi daha geniş kapsamlı tanımlar yerine yazılımın seçilmesinin nedeni, donanım ve iletişim teknolojileri etkileri arasında salt yazılım kaynaklı etkiyi daha net gözler önüne serebilmektir.
Bu çerçevede yazılım, sadece “salt-yazılım” şirketlerini değil, etkileşimde olduğu tüm çalışma alanlarını etkilemektedir. Yazılım uygulamalarının kurumlara entegre olması sayesinde teknoloji şirketleri ile geleneksel şirketler arasındaki ayrım teknoloji şirketleri lehine ortadan kalkmaktadır. Bu nedenle ürün ve hizmetlerin rekabetçi
üstünlüklerinin büyük kısmı yazılım tabanlıdır.
2000 yılının piyasa değeri en yüksek global şirketleri incelendiğinde, General Electric, Walmart, Exxon, Ford, Pfizer, Citi Group gibi petrol, ilaç, finans ve buna benzer farklı sektörlerde yer alan şirketler öne çıkmakta iken ilk onda sadece bir teknoloji şirketi bulunmaktaydı (Microsoft). Kasım 2020 piyasa değerlerine göre aynı listeye bakıldığında ise ilk on şirketin yedisini teknoloji devleri olarak adlandırılan Apple, Microsoft, Alphabet, Amazon, Facebook, Alibaba ve Tencent oluşturmaktadır. Bu şirketlerin iş modelleri ve yetkinlikleri incelendiğinde ise rekabetçi üstünlüklerinin temelinde yaratıcı iş modelleri olmakla birlikte ürün ve hizmetlerinin en önemli bileşeninin yazılım olduğu net bir şekilde görülmektedir. Bu sebeple günümüzde şirketlerin rekabet içerisinde yer almaya devam edebilmeleri için yazılımın gücünü kullanmaları, yazılım dünyasındaki gelişmeleri takip etmeleri ve bu alanda yetkin işgücüne sahip olmaları gerekmektedir.